Sosyal medya kullanımı yaygınlaştıkça kullanıcılar her anlarını kişisel hesaplarında takipçileri ile paylaşır hale geldi. Birçok kişi yaşantısını, çocuklarının fotoğraf ve videolarını tüm detaylarıyla sosyal medya hesaplarında paylaşıyor. Yazılım şirketi Kaspersky tarafından yapılan anket sonuçlarına göre Türkiye’de ebeveynlerin yüzde 52’si sosyal medyada çocuklarına ait fotoğrafları ve bilgileri paylaşıyor. Bunların yüzde 12’si bu fotoğraf ve bilgileri herkesin erişimine açıyor.
Ebeveynlere bunun nedenleri sorulduğunda ise yüzde 51’i paylaşımları anı olması için, yüzde 43’ü çocuklarının başarılarından gurur duyduğu için, yüzde 37’si çocuklarının ne kadar büyüdüğünü akrabalarına göstermek istediği için ve yüzde 24’ü de çocuklarının fotoğrafta iyi çıktığı için yaptığını söylüyor. Bu durum ise çocukların kişisel verilerinin korunması açısından tehlike barındırıyor. Uzmanlar, ailelerin sosyal medyada çocuklarının fotoğraflarını paylaşmasına hukuki açıdan dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor.
‘TEHDİT UNSURU’
Çocuk hakları alanında çalışan avukat Kardelen Ateşci, konuya ilişkin Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulundu. Ateşci, ebeveynlerin çocuklarının günlük yaşantılarını sosyal medyada paylaşmasının çocukların dijital ayak izlerine sahip olmalarına neden olduğunu vurguladı.
Ateşci, “Ebeveynlerin paylaşımları ile çocukların kimlikleri, okulları, yaşadıkları bölgeler, gittikleri yerler, sevdikleri şeyler herkese açık hale gelmektedir. Bu durum ise çocuğun özel yaşamının gizliliğinin ihlali, çocukların mahremiyet kaybı yaşamasına sebebiyet verebilecektir. Dolayısıyla çocuğun her anını sosyal medyada paylaşma dürtüsüne engel olamayan ebeveynler çocukları için bir tehdit unsuru, istismar için bilinçsiz bir şekilde açık kaynak oluşturmaktadır. Bu sebeple, çocukların her anının paylaşımı konusunda yaşanan tehlike Türkiye’deki çocuk haklarını tehdit eden bir seviyeye ulaştı diyebiliriz” diye konuştu.
(Kardelen Ateşci)
‘ÇOCUKTAN İZİN İSTENMELİ’
Ateşci, ebeveynlerin yaptıkları paylaşımlarda dikkat etmesi gerekenlere ilişkin ise “İlk olarak ebeveynlerin paylaşımlar için çocuktan izin istemesi gerekmektedir. Paylaşımın çocuğun günlük rutinlerini içermemesi, çocuğun objeleştirilmemesi, okul, kişisel ve kimlik bilgilerinin yer almaması, çocuğun çıplaklığının yer aldığı paylaşımlar yapılmaması, çocuğun etiketlenmemesi gereklidir” dedi.
‘DELİLLER SAKLANMALI’
Ateşci, çocukların fotoğraflarının başka sitelerde taciz amaçlı paylaşıldığı takdirde ise yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Aileler tarafından paylaşıma dair ekran görüntüleri alınmalı, bağlantı linkleri, kullanıcıya dair bilgiler kaydedilerek deliller saklanmalı ve profesyonel bir destek ile gecikmeksizin suç duyurusunda bulunulmalıdır. Diğer yandan mevcut durum çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyebileceğinden okul rehberlik birimlerinden, psikologdan destek alınarak süreçler aile ile işbirliği içerisinde çocuğun üstün yararı gözetilerek yürütülmelidir.”
