Bendimahi Çayı kurudu, yavru inci kefalleri mahsur kaldı
Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş:
“Dere yatağına su bırakmazsak bu yavruların Van Gölü’ne geri dönmeleri mümkün değil”
VAN – Dünyada sadece Van Gölü’nde yaşayan ve üremek için tatlı sulara akın eden inci kefalinin göç yolundaki en büyük çay olan Bendimahi Çayı tamamen kururken, oluşan su havuzcuklara kalan yavru inci kefalleri ölümle karşı karşıya geliyor.
Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayabilen ve nesli koruma altında olan inci kefalinin üreme dönemi nedeniyle 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arası uygulanan av yasağı sürüyor. Kentin önemli değerlerinden olan, Alaska’daki somon balıkları gibi akıntının tersine yüzüp uçarcasına derelere akın eden inci kefalleri bu süreçte gölden çıkıp tatlı sularda üremelerini gerçekleştirdikten sonra Van Gölü’ne geri dönüyor. Küresel ısınma ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklık aynı zamanda yanlış sulama yöntemleri nedeniyle bölgedeki bazı su kaynaklarının debileri oldukça düştü. Henüz üreme göçünü tamamlamayan inci kefalleri ise debileri son yılların en düşük seviyesinde olan derelerde yaşam mücadelesi vermeye başladı. Balıkların en önemli su kaynaklarını oluşturan Erciş ilçesindeki Deli Çay’ın debisi oldukça düşerken, Muradiye ilçesindeki Bendimahi Çayı ise tamamen kurudu.
“Dere yatağına su bırakmazsak bu yavruların Van Gölü’ne geri dönmeleri mümkün değil”
Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Regülatördeki suyun tamamı sulama amaçlı kesildiği için akarsu yatağı Yalındüz Mahallesi’ne kadar tamamen kurumuş vaziyette. Arkamızda görünen alanda havuzcuklar oluşmuş durumda. İnci kefalleri ile Bandimahi Çayı’nda yaşan diğer endemik balık türleri adeta burada hapsolmuş vaziyette. Bu havuzlardaki su kalitesi her geçen kötüleşiyor. Eğer acil bir şekilde regülatörden dere yatağına suyu bırakmazsak maalesef bu havuzcuklardaki balıkların sonu çok iyi olmayacak. Bu yıl üremek için gölden akarsuya giren inci kefallerinin bıraktı yumurtadan çıkan yavru inci kefalleri var. Hemen az önce gördüğümüz havuzcuklarda yüzlerce inci kefali yavrusu var. Şayet dere yatağına su bırakmazsak bu yavruların Van Gölü’ne geri dönmeleri mümkün değil” diye konuştu.
(EKİP-ŞAK-ŞG-Y)
